Adam Rogoda (2021/5, Artykuły,
Dekada nowej ekonomii strukturalnej: czym była i co z niej zostało?
Artykuł zawiera analizę wewnętrznej spójności nowej ekonomii strukturalnej (NSE), koncepcji polityki wzrostu gospodarczego sformułowanej przez chińskiego ekonomistę Justina Y. Lina, oraz jej zdolności do tłumaczenia gospodarczych sukcesów i porażek krajów rozwijających się. Po dekadach hegemonii konsensusu waszyngtońskiego NSE, opowiadając się za selektywną polityką przemysłową, stwarzała (...)
Levent Şahin, Dilek Kutluay Şahin (2020/6, Miscellanea,
Wpływ zastosowania robotów przemysłowych na eksport krajów europejskich – analiza empiryczna
W artykule badana jest za pomocą zestawu równań ekonometrycznych zależność między wielkością eksportu a liczbą robotów przemysłowych w wybranych krajach europejskich. Wykorzystano tu dostępne dane panelowe z okresu 2006–2018 obejmujące następujące kraje: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Norwegia, Polska, Rumunia, Słowacja, Szwecja, Węgry (...)
Anna Odrobina, Paweł Folfas (2020/4, Artykuły,
Udział Polski w globalnych łańcuchach wartości – przypadek działalności badawczo-rozwojowej
Celem badania jest ustalenie, w jakim stopniu branża B+R w Polsce uczestniczy w globalnych łańcuchach wartości, oraz określenie miejsca tej branży w tych łańcuchach. Narzędziem badawczym jest wskaźnik udziału w globalnych łańcuchach wartości, będący sumą udziałów w tych łańcuchach w charakterze odbiorcy komponentów (półproduktów) zagranicznych wykorzystywanych w produkcji w kraju („udział (...)
Izabela Młynarzewska-Borowiec (2020/3, Artykuły,
W okresie 1996–2017 nastąpił znaczny postęp w zakresie zmniejszania się różnic poziomu PKB per capita między nowymi krajami członkowskimi UE (UE-13) i starymi krajami członkowskimi (UE-15). Sukcesy poszczególnych nowych krajów członkowskich w pokonywaniu dystansu dochodowego do Europy Zachodniej były jednak zróżnicowane. Można przypuszczać, że zależały one w dużej mierze od zróżnicowanego (...)
Andrzej Sławiński (2020/2, Artykuły,
30 lat polskiej transformacji z perspektywy banku centralnego
Symptomem sukcesu polskiej transformacji systemowej był nieprzerwany wzrost gospodarczy po ustabilizowaniu i zliberalizowaniu gospodarki na początku lat 90. XX wieku. Ważnym czynnikiem, który pomógł wprowadzić gospodarkę na ścieżkę zrównoważonego wzrostu, było jej włączenie w europejskie sieci produkcyjne, co umożliwiło modernizację i zwiększanie potencjału eksportowego. Konsekwencje (...)
Piotr Rubaj (2020/1, Miscellanea,
Rynki krajów wschodzących jako perspektywiczne kierunki polskiego eksportu
Gospodarka Polski jest silnie powiązana z rynkami Europy, a w szczególności z Unią Europejską; prawie 90% polskiego eksportu towarów trafia do krajów europejskich, w tym około 80% do krajów UE. Są to rynki chłonne, stabilne i bezpieczne, a towary sprzedawane na Wspólnym Rynku są wolne od cła. Jednak wysoka koncentracja eksportu na tym rynku oznacza dużą zależność od umiarkowanej dynamiki (...)
Levent Şahin (2019/6, Miscellanea,
Bezpieczeństwo żywnościowe jest jednym z podstawowych zagadnień współczesnego świata, ponieważ żywność zaspokaja podstawowe potrzeby ludzkie. Zmiany klimatu i rosnące ceny żywności wpływają negatywnie na bezpieczeństwo żywnościowe krajów. Celem artykułu było określenie stopnia bezpieczeństwa żywnościowego krajów UE28 w latach 1999–2017 w kategoriach zależności od hadlu zagranicznego (...)
Aleksandra Kordalska, Magdalena Olczyk (2019/6, Artykuły,
Czy Niemcy są europejskim centrum przemysłowym dla krajów EŚW?
Celem artykułu jest dekompozycja eksportu oraz importu brutto do Niemiec i z Niemiec dla siedmiu wybranych gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW): Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Słowacji i Węgier w latach 2000 i 2014, a także określenie roli Niemiec w absorpcji, reeksporcie i redystrybucji wartości dodanej wytworzonej w krajach EŚW. W analizie wykorzystywana jest dekompozycja (...)
Eliza Przeździecka, Rumiana Górska, Andżelika Kuźnar, Jerzy Menkes (2019/6, Artykuły,
Efekty umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią dla gospodarki polski
Artykuł analizuje wpływ umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią na gospodarkę Polski. Autorzy badają wpływ obustronnej eliminacji ceł na gospodarkę za pomocą modelu równowagi ogólnej i bazy danych GTAP. Wpływ obustronnego zniesienia ceł na PKB, produkcję, handel zagraniczny i dobrobyt społeczny w Polsce jest analizowany i porównywany z innymi krajami i regionami. Zgodnie w (...)
Meda Andrijauskiené, Daiva Dumčiuviené (2019/5, Artykuły,
Import dóbr i usług jako czynnik stymulujący innowacyjność w krajach UE
W ostatnich czasach wyraźnie wzrosło zainteresowanie potencjałem innowacyjnym gospodarek. Toczy się intensywna dyskusja nad tym, czy potencjał innowacyjny określonego kraju jest określony jedynie przez czynniki lokalne, czy też kształtuje się pod wpływem pozycji zajmowanej w globalnej sieci biznesowej i międzynarodowej współpracy gospodarczej. Poza tym brakuje badań uwzględniających (...)
Kamila Kuziemska-Pawlak (2018/4, Artykuły,
Determinanty salda rachunku obrotów bieżących Polski
Celem artykułu jest próba empirycznej identyfikacji determinant salda rachunku obrotów bieżących w relacji do PKB w Polsce. Na podstawie przedstawionego badania można sformułować następujące wnioski. Do wzrostu relacji salda rachunku obrotów bieżących do PKB przyczyniały się: proces realnej konwergencji oraz wzrost salda sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB w Polsce (...)
Andrzej Cieślik, Jan Michałek (2017/5, Artykuły,
Innovations and Export Performance of New EU Member States
Artykuł analizuje zależność pomiędzy różnymi formami innowacji a eksportem krajów Europy Środkowo-Wschodniej należących do Unii Europejskiej. Analiza nawiązuje do modelu handlu międzynarodowego, który podkreśla znaczenie wydajności dla przedsiębiorstw wchodzących na rynki eksportowe. Autorzy traktują innowacje jako kluczowy czynnik określający poziom wydajności w przedsiębiorstwach i jej (...)
Łukasz Ambroziak (2017/5, Artykuły,
Celem artykułu jest ocena pozycji konkurencyjnej dziesięciu nowych państw członkowskich UE z obszaru Europy Środkowo-Wschodniej w handlu produktami wysokiej i średniowysokiej techniki w latach 1995–2011. Pozycja konkurencyjna w handlu tymi produktami jest uznawana za jeden ze wskaźników innowacyjności gospodarki. Oceny tej pozycji dokonano z wykorzystaniem takich mierników, jak: udział (...)
Mariusz Gasztoł, Piotr Śliwka (2017/4, Artykuły,
Wpływ kursu walutowego na wielkość eksportu towarów z Polski do Niemiec w latach 1995–2013
Artykuł przedstawia wyniki analizy wpływu kursu walutowego na eksport towarów z Polski do Niemiec w latach 1995–2013. Analiza została wykonana na danych kwartalnych za pomocą modelu wektorowej autoregresji (VAR). Model ten pozwala z większą dokładnością oszacować siłę oddziaływania kursu walutowego na tle innych zmiennych wpływających na eksport (w tym badaniu poza kursem walutowym (...)
Marlena Dzikowska, Marian Gorynia, Barbara Jankowska (2015/6, Artykuły,
Globalny kryzys gospodarczy – próba pomiaru efektów dla poszczególnych krajów
Głównym celem artykułu było sporządzenie szerokiego rankingu krajów z punktu widzenia negatywnych konsekwencji globalnego kryzysu gospodarczego. Do mierzenia wpływu globalnego kryzysu na poszczególne gospodarki skonstruowano syntetyczny wskaźnik aktywności gospodarczej uwzględniający zmiany pięciu zmiennych makroekonomicznych: PKB per capita, eksport dóbr i usług, stopa bezrobocia (...)
Ilhan Ozturk, Ali Acaravci, Seyfettin Artan (2015/2, Artykuły,
The Casual Relationship Between Knowledge Spillovers and Economic Growth: The Turkish Case
Artykuł analizuje determinanty międzynarodowych przepływów wiedzy za pośrednictwem importu dóbr inwestycyjnych i bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz ich wpływ na wzrost gospodarczy na przykładzie Turcji. W tym celu zbadane zostały krótkoi długookresowe zależności przyczynowo-skutkowe pomiędzy transferami wiedzy i głównymi wskaźnikami makroekonomicznymi opisującymi rozwój gospodarki (...)
Marian Gorynia, Piotr Trąpczyński (2014/5, Artykuły,
Determinanty efektywności zagranicznych inwestycji bezpośrednich – przegląd wyników badań
Celem artykułu jest identyfikacja kluczowych determinant efektywności zagranicznych inwestycji bezpośrednich (ZIB) jako zaawansowanej formy zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw. Autorzy dokonują przeglądu wyników dotychczasowych badań poświęconych wynikom zagranicznych filii, wyróżniając cztery grupy czynników określających ich efektywność: formy ZIB, uwarunkowania zasobowe, cechy krajów (...)
Marian Gorynia (2014/2, Artykuły,
Ewolucja pozycji gospodarki polskiej w gospodarce globalnej i w gospodarce Unii Europejskiej
Artykuł zawiera analizę zmian pozycji gospodarki Polski w gospodarce światowej i w gospodarce Unii Europejskiej w latach 2003-2012. W pierwszej części artykułu dokonano analizy dynamiki produktu krajowego brutto, eksportu i importu oraz zagranicznych inwestycji bezpośrednich przychodzących i wychodzących na tle zmian tychże wielkości w skali światowej i w Unii Europejskiej. Druga część (...)
Krzysztof Ziółkowski (2013/3, Miscellanea,
Determinanty rozwoju polskiego eksportu do Niemiec
Michał Jurek (2013/2, Artykuły,
W niniejszym opracowaniu podjęto próbę oceny,jakie uwarunkowania makroekonomiczne towarzyszą utrzymywaniu stabilnego kursu waluty wobec euro w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Dokonano analizy ewolucji systemów kursowych stosowanych przez państwa z tego regionu latach 1999-2011. Na podstawie analizy logitowej określono, w jakich warunkach makroekonomicznych następuje stabilizacja (...)
Kazimierz Łaski, Jerzy Osiatyński (2013/1, Artykuły,
Konsolidacja finansów publicznych a kryzys strefy euro
Źródeł współczesnego kryzysu strefy euro autorzy upatrują w trzech filarach rynkowego fundamentalizmu, na których wspiera się konstrukcja Europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej: 1) rozdzielenie wspólnej polityki pieniężnej od polityki fiskalnej, prowadzonej przez rządy poszczególnych krajów członkowskich; 2) dążenie do równowagi budżetowej, która ma zapewnić makroekonomiczną stabilność (...)
Katarzyna Śledziewska, Bartosz Witkowski (2012/4, Artykuły,
Kryzys gospodarczy a handel światowy
Światowy kryzys gospodarczy spowodował znaczące zmiany w handlu światowym. Celem tego artykułu jest ocena zmian siły oddziaływania głównych determinant wymiany handlowej w okresie kryzysu w 2009 r. i bezpośrednio po kryzysie. W celu określenia wpływu takich determinant handlu jak wielkość PKB, różnica PKB per capita czy odległość geograficzna na poziom eksportu wykorzystany został model (...)
Marian Gorynia (2012/4, Artykuły,
Ewolucja pozycji gospodarki polskiej w gospodarce światowej
Celem artykułu jest identyfikacja i ocena najważniejszych zmian i tendencji, jakie wystąpiły w znaczeniu gospodarki polskiej w gospodarce światowej w latach 1990-2010. Artykuł zawiera próbę przybliżonego pomiaru zmian roli Polski w międzynarodowej współpracy gospodarczej, tzn. w zakresie handlu zagranicznego oraz zagranicznych inwestycji bezpośrednich. Wzrost stopnia internacjonalizacji (...)
Piotr Misztal (2011/5, Artykuły,
Koncentracja towarowa eksportu a wzrost gospodarczy w krajach Unii Europejskiej
Głównym celem artykułu jest analiza związków między koncentracją eksportu i wzrostem gospodarczym w krajach Unii Europejskiej w latach 1995-2009. Artykuł składa się z dwóch części. Pierwsza cześć dotyczy teoretycznego wyjaśnienia współzależności między stopniem koncentracji (dywersyfikacji) eksportu i wzrostem gospodarczym z uwzględnieniem głównych czynników determinujących te zależności. W (...)
Tatiana Fic (2009/1, Artykuły,
Cykl koniunkturalny w Polsce. Wnioski z modeli Markowa
Celem artykułu jest identyfikacja faz i punktów zwrotnych oraz ocena charakteru cyklu koniunkturalnego w Polsce w latach 1995-2005. Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem Markowowskich modeli przełącznikowych typu Hamiltona (1989). Wyniki sugerują, że w latach 1995-2005 średnia roczna stopa wzrostu PKB w okresach spowolnienia gospodarczego wynosiła ok. 2%, natomiast w okresach ożywienia (...)
Jan Hagemejer, Jakub Michałek (2008/4, Artykuły,
Symulacja skutków liberalizacji handlu rolnego przy użyciu modelu równowagi ogólnej
Artykuł poświęcony jest analizie potencjalnych skutków liberalizacji handlu towarami rolnymi (Doha Round of WTO) na przykładzie gospodarki Polski i kilku innych wybranych krajów (Czechy, Słowacja, Francja, Brazylia i USA). Trzy wnioski dotyczące liberalizacji handlu, złożone przez Wspólnot Europejskich, USA i G-20 (grupa krajów rozwijających się) zostały przedstawione i porównane. Symulacja (...)