Wyniki

Znaleziono 77 wyników wyszukiwania hasła: Polska

Bogumiła Mucha-Leszko, Czesław Skowronek (2022/1, Recenzje i omówienia, s. 127)

Recenzja: Polska w Unii Europejskiej – od stowarzyszenia do piętnastoletniego członkostwa. Monografia jubileuszowa dedykowana Profesor Elżbiecie Kaweckiej-Wyrzykowskiej (rec. Czesław Skowronek, Bogumiła Mucha-Leszko)

Maciej Wysocki, Cezary Wójcik (2021/6, Artykuły, s. 777)

Stabilność fiskalna w Polsce: jak zmiana polityki publicznej w latach 2016–2019 wpłynęła na długoterminową stabilność?

W latach 2016–2019 Polska doświadczyła dużej zmiany polityki społecznej i fiskalnej: nowy rząd obniżył ustawowy wiek emerytalny i wprowadził kilka nowych programów socjalnych, w tym szeroko zakrojony program „Rodzina 500+”, w ramach którego wydatki socjalne na utrzymanie rodziny i dzieci gwałtownie wzrosły z 1,5% do prawie 3% PKB. Ponadto szybko wdrożono politykę zmniejszania luki w podatku (...)

Jagoda Kaszowska-Mojsa (2021/2, Artykuły, s. 224)

Strategie innowacyjne polskich przedsiębiorstw przemysłu przetwórczego w przebiegu cyklu koniunkturalnego

W artykule przeanalizowano zróżnicowanie aktywności innowacyjnej i strategii innowacyjnych polskich przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego w okresach ekspansji gospodarczej (2004–2008 i 2013–2014) oraz spowolnienia polskiej gospodarki (2009–2013). W badaniu wykorzystano dane udostępnione przez Główny Urząd Statystyczny, gromadzone według kwestionariusza stosowanego w programie badań (...)

Sebastian Stępień, Jan Polcyn, Michał Borychowski (2021/1, Artykuły, s. 56)

Determinanty zrównoważonego rozwoju ekonomiczno-społecznego rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce

Dyskusja nad zrównoważonym rozwojem drobnotowarowych gospodarstw rolnych wynika ze znaczenia zarówno samej koncepcji zrównoważonego rozwoju ekonomiczno-społecznego w odniesieniu do rolnictwa, jak i dużej roli małych rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce. We wskazanym obszarze istnieje niewątpliwa luka badawcza w zakresie przekrojowych badań dotyczących małych gospodarstw rolnych. Analizę (...)

Jerzy Osiatyński (2021/1, In memoriam, s. 7)

Mario Nuti (1937–2020)

Wspomnienie to jest poświęcone wybitnemu ekonomiście włoskiego pochodzenia Domenico Mario Nutiemu, który znaczną część dorosłego życia spędził w Cambridge, ale którego ukochanym punktem odniesienia i przedmiotem badań naukowych była Polska. Zaczynał od prowadzonych pod kierunkiem Michała Kaleckiego studiów nad polską metodyką rachunku efektywności inwestycji, wyjątkową w ówczesnym bloku (...)

Andrzej Czyżewski, Ryszard Kata, Anna Matuszczak (2020/6, Artykuły, s. 781)

Wpływ wydatków budżetowych na zmiany strukturalne i dochody w rolnictwie w warunkach funkcjonowania w Polsce instrumentów WPR

Wydatki budżetowe na rolnictwo stanowią narzędzie realizacji celów polityki rolnej. Na wydatki budżetu rolnego Polski składają się środki krajowe oraz środki europejskie. W kontekście dyskusji na temat modyfikacji wspólnej polityki rolnej na lata 2021–2027 dokonano oceny dotychczasowych efektów alokacyjnych, redystrybucyjnych i stabilizacyjnych wydatków budżetowych na rolnictwo, od momentu (...)

Marek Rocki (2020/6, Artykuły, s. 837)

Absolwenci studiów ekonomicznych na rynku pracy – analiza na przykładzie rocznika 2014

Celem artykułu była ocena dopasowania oferty dydaktycznej polskich uczelni do potrzeb rynku pracy na podstawie danych administracyjnych pochodzących z ogólnopolskiego systemu monitorowania ekonomicznych losów absolwentów, dotyczących osób, które otrzymały dyplom w 2014 r. na kierunkach ekonomicznych. Oceny dokonano na podstawie danych w cztery lata po uzyskaniu dyplomu. Jak wykazano (...)

Małgorzata Wachowska, Magdalena Homa (2020/6, Miscellanea, s. 881)

W poszukiwaniu czynników stymulujących rozprzestrzenianie się polskiego know-how w gospodarce światowej – analiza regresji wielorakiej

Znaczenie wynalazków dla procesów rozwojowych jest tym większe, im częściej wykorzystywane są one przez innych podczas generowania nowej wiedzy. Mając to na względzie, celem artykułu było określenie stopnia, w jakim polskie wynalazki ulegają dyfuzji w gospodarce światowej – który był mierzony częstotliwością ich cytowania – oraz wskazanie czynników leżących u podstaw tego zjawiska (...)

Levent Şahin, Dilek Kutluay Şahin (2020/6, Miscellanea, s. 907)

Wpływ zastosowania robotów przemysłowych na eksport krajów europejskich – analiza empiryczna

W artykule badana jest za pomocą zestawu równań ekonometrycznych zależność między wielkością eksportu a liczbą robotów przemysłowych w wybranych krajach europejskich. Wykorzystano tu dostępne dane panelowe z okresu 2006–2018 obejmujące następujące kraje: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Norwegia, Polska, Rumunia, Słowacja, Szwecja, Węgry (...)

Anna Odrobina, Paweł Folfas (2020/4, Artykuły, s. 555)

Udział Polski w globalnych łańcuchach wartości – przypadek działalności badawczo-rozwojowej

Celem badania jest ustalenie, w jakim stopniu branża B+R w Polsce uczestniczy w globalnych łańcuchach wartości, oraz określenie miejsca tej branży w tych łańcuchach. Narzędziem badawczym jest wskaźnik udziału w globalnych łańcuchach wartości, będący sumą udziałów w tych łańcuchach w charakterze odbiorcy komponentów (półproduktów) zagranicznych wykorzystywanych w produkcji w kraju („udział (...)

Izabela Młynarzewska-Borowiec (2020/3, Artykuły, s. 401)

Luka dochodowa między nowymi i starymi krajami członkowskimi unii europejskiej i jej uwarunkowania w okresie 1996–2017

W okresie 1996–2017 nastąpił znaczny postęp w zakresie zmniejszania się różnic poziomu PKB per capita między nowymi krajami członkowskimi UE (UE-13) i starymi krajami członkowskimi (UE-15). Sukcesy poszczególnych nowych krajów członkowskich w pokonywaniu dystansu dochodowego do Europy Zachodniej były jednak zróżnicowane. Można przypuszczać, że zależały one w dużej mierze od zróżnicowanego (...)

Józef Orczyk (2020/1, Artykuły, s. 35)

Wymiar regionalny w koncepcjach polityki społecznej

Artykuł zawiera rozważania i propozycje autora dotyczące wymiaru regionalnego polityki społecznej. Ten aspekt polityki społecznej nie cieszy się jak dotąd dużym zainteresowaniem. Zakres regionalizmu i jego formy są powiązane z dominującą w danym państwie doktryną społeczną. Wyraża się to w relacji dochodów własnych samorządów terytorialnych do dochodów budżetu państwa oraz w swobodzie (...)

Levent Şahin (2019/6, Miscellanea, s. 760)

Wskaźnik zależności od zagranicy w handlu żywnością dla krajów ue28 w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego

Bezpieczeństwo żywnościowe jest jednym z podstawowych zagadnień współczesnego świata, ponieważ żywność zaspokaja podstawowe potrzeby ludzkie. Zmiany klimatu i rosnące ceny żywności wpływają negatywnie na bezpieczeństwo żywnościowe krajów. Celem artykułu było określenie stopnia bezpieczeństwa żywnościowego krajów UE28 w latach 1999–2017 w kategoriach zależności od hadlu zagranicznego (...)

Eliza Przeździecka, Rumiana Górska, Andżelika Kuźnar, Jerzy Menkes (2019/6, Artykuły, s. 701)

Efekty umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią dla gospodarki polski

Artykuł analizuje wpływ umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a Japonią na gospodarkę Polski. Autorzy badają wpływ obustronnej eliminacji ceł na gospodarkę za pomocą modelu równowagi ogólnej i bazy danych GTAP. Wpływ obustronnego zniesienia ceł na PKB, produkcję, handel zagraniczny i dobrobyt społeczny w Polsce jest analizowany i porównywany z innymi krajami i regionami. Zgodnie w (...)

Tadeusz Truskolaski, Kamil Waligóra (2019/4, Artykuły, s. 452)

The Role of the Białystok Science and Technology Park in Implementing the Smart City Concept

Artykuł zawiera krytyczną analizę modelu Triple Helix, prowadzoną zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej – w kontekście doświadczeń związanych z funkcjonowaniem Białostockiego Parku Naukowo-Technicznego. Autorzy uważają, że model Triple Helix powinien być dostosowany do warunków lokalnych. Jego wdrożenie wymaga modyfikacji uwzględniających stan bieżący i kluczowe cele, które mają (...)

Maciej Bałtowski, Grzegorz Kwiatkowski (2019/1, Artykuły, s. 21)

Miejsce przedsiębiorstw państwowych we współczesnej gospodarce – Polska na tle świata

Celem artykułu jest teoretyczna i empiryczna analiza nowego, ważnego fenomenu współczesnej gospodarki w skali globalnej, tj. wzrostu zakresu oraz znaczenia przedsiębiorstw państwowych. Szczególną uwagę poświęcono roli przedsiębiorstw państwowych w polskiej gospodarce rozpatrywanej na tle tendencji ogólnoświatowych. Autorzy omawiajają najpierw problemy metodologiczne związane z (...)

Kamila Kuziemska-Pawlak (2018/4, Artykuły, s. 404)

Determinanty salda rachunku obrotów bieżących Polski

Celem artykułu jest próba empirycznej identyfikacji determinant salda rachunku obrotów bieżących w relacji do PKB w Polsce. Na podstawie przedstawionego badania można sformułować następujące wnioski. Do wzrostu relacji salda rachunku obrotów bieżących do PKB przyczyniały się: proces realnej konwergencji oraz wzrost salda sektora instytucji rządowych i samorządowych w relacji do PKB w Polsce (...)

Maciej K. Dudek (2018/3, Artykuły, s. 301)

Equilibrium Discrepancy between GDP and GNP in Poland

W artykule tym autor próbuje oszacować długookresową różnicę między wartością PKB i PNB w Polsce za pomocą teoretycznego modelu opartego na funkcji produkcji Cobba-Douglasa. Uzyskane wyniki sugerują, że w długim okresie PKB w Polsce może być o 9,5% wyższy od PNB, co oznaczałoby, że faktyczny poziom dochodów Polaków będzie opóźniony o około 3 lata względem PKB. Ponadto autor sugeruje, że (...)

Elżbieta Mączyńska (2018/3, Recenzje i omówienia, s. 375)

Ekonomiczna pozycja Europy w świecie, red. J. Kleer, K. Prandecki, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN, Warszawa 2016

Maciej Bukowski, Piotr Koryś, Cecylia Leszczyńska, Maciej Tymiński, Nikolaus Wolf (2018/2, Artykuły, s. 127) OPEN ACCESS

Wzrost gospodarczy ziem polskich w okresie pierwszej globalizacji (1870–1910)

Wzrost gospodarczy różnych państw w latach 1870–1910 był przedmiotem licznych badań ilościowych. Jeśli idzie o ziemie polskie, dysponujemy dwoma szacunkami poziomu PKB per capita, których jednak nie można uznać za w pełni wiarygodne. Należy zaznaczyć, że takie szacunki wiążą się z poważnymi trudnościami co do metodologii i źródeł danych. W tym przypadku szczególnym problemem jest też (...)

Marek Rocki (2018/1, Miscellanea, s. 89) OPEN ACCESS

Rynkowa wycena absolwentów studiów ekonomicznych w Polsce

Artykuł zawiera analizę wynagrodzeń absolwentów rocznika 2014 polskich uczelni prowadzących studia na kierunkach ekonomicznych oraz wskazuje niektóre czynniki różnicujące ich wynagrodzenia. Analiza oparta jest na danych pochodzących z raportów generowanych w ramach „Ogólnopolskiego systemu monitorowania losów absolwentów szkół wyższych”. Dane te wskazują, że najwyższe wynagrodzenia uzyskują (...)

Paweł Strawiński, Aleksandra Majchrowska, Paulina Broniatowska (2018/1, Artykuły, s. 25) OPEN ACCESS

Zwrot płacowy z wykształcenia w Polsce

Celem artykułu było przeanalizowanie zmian w premii płacowej uzyskiwanej przez pracowników z tytułu wykształcenia w Polsce w latach 1995–2013. W okresie tym nastąpiły duże zmiany w strukturze zatrudnienia rozpatrywanej według poziomu i typu wykształcenia. Udział pracowników z wyższym wykształceniem znacznie wzrósł, a udział pracowników z podstawowym wykształceniem zawodowym znacznie zmalał (...)

Henryk Domański (2018/1, Artykuły, s. 7)

Wpływ wykształcenia na rozkład zarobków w Polsce w latach 1988–2013

Zależność między poziomem wykształcenia i wysokością zarobków jest ważną cechą stratyfikacji społecznej. Opierając się na danych z ankietowych badań rynku pracy, autor analizuje ewolucję tej zależności w Polsce w okresie 1988–2013 dla różnych kategorii pracowniczych i różnych poziomów wykształcenia (z uwzględnieniem pewnych dodatkowych zmiennych kontrolnych). Wyniki analizy pokazują, że (...)

Andrzej K. Koźmiński, Adam Noga, Katarzyna Piotrowska, Krzysztof Zagórski (2017/6, Artykuły, s. 644) OPEN ACCESS

Ekonomia społecznych emocji. Równowaga i nierównowaga funkcjonalna w gospodarce polskiej w latach 1999–2016 na podstawie wskaźnika ALK (BDI)

Autorzy wykorzystują zintegrowany wskaźnik rozwoju społeczno-gospodarczego, zwany wskaźnikiem ALK (BDI) do analizy koniunktury gospodarczej w Polsce w latach 1999–2016. Wskaźnik ALK obejmuje 43 zmienne społeczne i ekonomiczne w podziale na cztery grupy: 1) oceny bieżącej sytuacji społecznej i politycznej, 2) przewidywania społeczne, 3) wewnętrzna sytuacja ekonomiczna, 4) czynniki zewnętrzne (...)

Łukasz Ambroziak (2017/5, Artykuły, s. 506) OPEN ACCESS

Pozycja konkurencyjna nowych państw członkowskich UE w handlu towarami zaawansowanymi technologicznie

Celem artykułu jest ocena pozycji konkurencyjnej dziesięciu nowych państw członkowskich UE z obszaru Europy Środkowo-Wschodniej w handlu produktami wysokiej i średniowysokiej techniki w latach 1995–2011. Pozycja konkurencyjna w handlu tymi produktami jest uznawana za jeden ze wskaźników innowacyjności gospodarki. Oceny tej pozycji dokonano z wykorzystaniem takich mierników, jak: udział (...)

Mariusz Gasztoł, Piotr Śliwka (2017/4, Artykuły, s. 415) OPEN ACCESS

Wpływ kursu walutowego na wielkość eksportu towarów z Polski do Niemiec w latach 1995–2013

Artykuł przedstawia wyniki analizy wpływu kursu walutowego na eksport towarów z Polski do Niemiec w latach 1995–2013. Analiza została wykonana na danych kwartalnych za pomocą modelu wektorowej autoregresji (VAR). Model ten pozwala z większą dokładnością oszacować siłę oddziaływania kursu walutowego na tle innych zmiennych wpływających na eksport (w tym badaniu poza kursem walutowym (...)

Piotr Mielus (2017/4, Miscellanea, s. 457) OPEN ACCESS

Stała czy zmienna stopa procentowa? O reformie rynku kredytów hipotecznych

Polska należy do grupy krajów z dominującą rolą zmienno procentowych kredytów hipotecznych. Brak ustalonego oprocentowania kredytów rodzi zwiększone ryzyko niewypłacalności po stronie kredytobiorców w sytuacji nagłego i silnego wzrostu stóp procentowych. Doświadczenia innych krajów wskazują, że reżim stałych stóp procentowychw kredytach hipotecznych można wprowadzić w sposób efektywny (...)

Christoph Sowada (2016/4, Miscellanea, s. 567)

Składka zdrowotna jako procent dochodu a solidaryzm: założenia i doświadczenia

W modelu ochrony zdrowia obowiązującym w Polsce i w Niemczech składka zdrowotna naliczana jako procent od dochodu osoby ubezpieczeniowej (payroll tax) jest uznawana za podstawowe narzędzie realizacji zasady solidaryzmu społecznego w tej dziedzinie. W praktyce jednak wykorzystanie tego instrumentu nie gwarantuje ani równego dostępu wszystkich obywateli do świadczeń publicznej służby zdrowia (...)

(2016/3, Artykuły, s. 338)

Wyłaniający się w Polsce model kapitalizmu w świetle typologii odmian kapitalizmu Bruna Amable’a

Celem artykułu jest próba określenia wyłaniającego się w Polsce modelu kapitalizmu według opracowanej przez Bruna Amable’a typologii gospodarek kapitalistycznych. Pierwsza część zawiera przegląd literatury przedmiotu związanej z ekonomią instytucjonalną i zróżnicowaniem kapitalizmu. Kluczowym aspektem rozważań teoretycznych jest typologia kapitalizmu zaproponowana przez B. Amable’a. W (...)

Joanna Tyrowicz, Wojciech Hardy (2016/2, Artykuły, s. 200)

Próba empirycznej weryfikacji hipotezy płac efektywnościowych w Polsce

Hipoteza płac efektywnościowych sugeruje wynagrodzenia wyższe niż produktywność pracy na tych rynkach pracy, gdzie pracownicy mają większe bodźce do „bumelowania”. W artykule podjęto próbę empirycznej weryfikacji występowania płac efektywnościowych w Polsce, korzystając z danych Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) za lata 1995–2010. Strategia identyfikacyjna bazuje na testowaniu (...)

Krzysztof Beck, Jakub Janus (2016/1, Artykuły, s. 113)

Podobieństwo wstrząsów podażowych i popytowych w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej

Celem artykułu jest ocena współzmienności i natężenia wstrząsów podażowych i popytowych występujących w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej (UE), a także określenie charakteru towarzyszących im procesów dostosowawczych. Podstawę analizy stanowi dwuczynnikowy strukturalny model wektorowej autoregresji (SVAR) z długookresowymi restrykcjami wynikającymi z agregatowego modelu podaży i (...)

Andrzej K. Koźmiński, Adam Noga, Katarzyna Piotrowska, Krzysztof Zagórski (2016/1, Artykuły, s. 32) OPEN ACCESS

W poszukiwaniu antykruchości systemu społeczno-ekonomicznego – zastosowania syntetycznego wskaźnika ALK

Artykuł przedstawia zastosowanie nowego syntetycznego wskaźnika równowagi społeczno-ekonomicznej dla Polski, zwanego wskaźnikiem ALK, do analizy i prognozy rozwoju społeczno-ekonomicznego w Polsce w okresie 1999–2015. Wskaźnik ten został skonstruowany, ponieważ tradycyjne miary rozwoju gospodarczego, takie jak dynamika PKB, tempo inflacji, saldo budżetu państwa itp., są niewystarczające dla (...)

Jakub Krawczyk, Szymon Filipczak (2015/6, Miscellanea, s. 878)

Rozwój finansowania typu private equity w Polsce i w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej

Artykuł opisuje rozwój finansowania typu private equity w Polsce i w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej w ciągu ostatnich 10 lat. W pierwszej części artykułu autorzy omawiają główne determinanty rozwoju rynku PE, takie jak wielkość i dynamika krajowej gospodarki, stopień rozwoju lokalnego rynku kapitałowego, regulacje prawne (zwłaszcza w zakresie inwestycji zagranicznych), system (...)

Marek Tomaszewski (2015/5, Miscellanea, s. 693)

Outsourcing a aktywność innowacyjna przedsiębiorstw w wybranych krajach nadbałtyckich

Outsourcing polega na zamianie współpracy poziomej (koopetycji) między przedsiębiorstwami współpracą pionową. Oznacza to, że podmiot, który do tej pory mógł być uważany przez dane przedsiębiorstwo za bankruta, staje się jego dostawcą. Warto zaznaczyć, że dostawcą może być podmiot już istniejący lub stworzony od nowa. Artykuł zawiera empiryczną analizę zależności pomiędzy outsourcingiem i (...)

Barbara Liberda (2015/4, Artykuły, s. 437)

Macroeconomic Savings in Poland (Oszczędności makroekonomiczne w Polsce)

Artykuł zawiera analizę trendów i zmian w strukturze oszczędności makroekonomicznych w Polsce w okresie od 1996 r. do 2012 r. Analiza pokazuje rosnący udział oszczędności sektora przedsiębiorstw niefi nansowych w ogólnej sumie krajowych oszczędności i malejący udział oszczędności gospodarstw domowych. Autorka analizuje determinanty obydwu strumieni oszczędności oraz komentuje rozbieżne (...)

Arkadiusz Świadek (2015/3, Artykuły, s. 335)

Cykl koniunkturalny a aktywność innowacyjna przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce

Artykuł zawiera analizę wpływu różnych faz cyklu koniunkturalnego na aktywność innowacyjną polskich przedsiębiorstw przemysłowych. Analiza jest oparta na rachunku prawdopodobieństwa (modelowanie probitowe) i wykonana na podstawie badań ankietowanych przeprowadzonych na dużej grupie w latach 2007–2012, z uwzględnieniem 18 wymiarów (atrybutów) działalności innowacyjnej. Z oszacowanych modeli (...)

Łukasz Skowron, Stanisław Skowron, Marcin Gąsior (2015/3, Miscellanea, s. 351)

Atrakcyjność rynku sąsiada w opiniach środowisk biznesowych Polski i Ukrainy

W artykule przedstawiono wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród środowisk biznesowych obszaru przygranicznego Polski i Ukrainy odnośnie do ich wzajemnych opinii o rynku sąsiada. Menedżerowie wyższego szczebla oraz przedsiębiorcy polskich firm z województwa lubelskiego oceniali rynek ukraiński (413 respondentów). Analogicznie ich ukraińscy odpowiednicy z obwodu wołyńskiego oceniali (...)

Justyna Witkowska, Aušrinė Lakštutienė (2015/3, Miscellanea, s. 369)

Rynek ubezpieczeniowy w Polsce i na Litwie – analiza porównawcza

W artykule przedstawiono porównawczą analizę rozwoju rynku ubezpieczeniowego w Polsce i na Litwie w okresie 2001–2011. Analiza uwzględnia najważniejsze wskaźniki charakteryzujące rynek ubezpieczeniowy, takie jak: liczba ubezpieczycieli, liczba zawartych polis i ich ceny, suma płaconych składek ubezpieczeniowych, suma wypłacanych odszkodowań i świadczeń itp., oraz różne wskaźniki względne. W (...)

Marcin Woźniak (2015/1, Artykuły, s. 15)

Aktywne programy rynku pracy: szacunki funkcji dopasowań dla Polski z wykorzystaniem danych regionalnych

Artykuł podejmuje próbę oceny efektów aktywnych programów rynku pracy (ALMP) w Polsce. Analiza obejmuje okres od 1 kw. 2006 r. do 4 kw. 2012 r. Aby ocenić efektywność tych programów, dokonano estymacji funkcji dopasowań i zbadano wpływ programów szkoleniowych i stażowych na proces łączenia uczestników rynku pracy i na stopę bezrobocia. W tym celu oszacowano dynamiczne modele ekonometryczne (...)

Jakub Kronenberg (2014/6, Artykuły, s. 843)

Gaz łupkowy w Polsce a „przekleństwo zasobów naturalnych”

Artykuł przedstawia hipotezę przekleństwa zasobów naturalnych, która postuluje, że kraje obficie wyposażone w zasoby naturalne często nie są w stanie w pełni wykorzystać potencjału związanego z tymi zasobami. Zaobserwowano, że im bardziej obficie kraj jest wyposażony w zasoby, tym większe jest prawdopodobieństwo spowolnionego (a nawet ujemnego) tempa wzrostu PKB w tym kraju. Przekleństwo (...)

Anna Tobolska (2014/5, Artykuły, s. 733)

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w przemyśle Polski: struktura działowa i przestrzenna

Przedmiotem artykułu jest analiza struktury rodzajowej oraz przestrzennej napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do przemysłu w Polsce oraz próba określenia stopnia internacjonalizacji tej sfery gospodarki. Zagadnienia te są istotne nie tylko z poznawczego punktu widzenia, ale także mogą wskazywać na określone implikacje dla gospodarki, a w szczególności dla polityki gospodarczej (...)

Zdzisław Sadowski (2014/2, Artykuły, s. 153)

Rozwój gospodarczy i bieda

W rozwoju gospodarczym świata obserwuje się rosnące nierówności podziału. Jest to poważne zagrożenie przyszłości. Długofalowe prognozy przewidują stopniowe pogarszanie przeciętnych warunków życia na świecie. Główną przyczyną jest szybki przyrost ludności, który podlega własnym prawom. Drugim czynnikiem jest finansyzacja gospodarki: w relacji między rynkiem a państwem pojawił się trzeci (...)

Michał Gradzewicz, Jakub Growiec, Robert Wyszyński (2013/5, Artykuły, s. 591)

Nieefektywność alokacji zatrudnienia w cyklu koniunkturalnym w Polsce

W artykule obliczono składową cykliczną luki nieefektywności alokacji zatrudnienia w gospodarce polskiej w okresie 1 kw. 1995-4 kw. 2011. Lukę tę zdekomponowano na składowe związane z marżami płacowymi i cenowymi. Stwierdzono silną procykliczność luki nieefektywności oraz antycykliczność obu rodzajów marż. Fluktuacje cykliczne marż płacowych objaśniają ok. 69% wariancji luki nieefektywności (...)

Grażyna Kozuń-Cieślak (2013/3, Artykuły, s. 319)

Efektywność inwestycji publicznych w kapitał ludzki

Kapitał ludzki to jeden z najważniejszych czynników decydujący o rozwoju gospodarczym, a inwestowanie w ten kapitał pomnaża bogactwo kraju, przyspiesza postęp cywilizacyjny i zwiększa konkurencyjność kraju w wymianie międzynarodowej. Celem badawczym opracowania jest ocena efektywności inwestycji publicznych w kapitał ludzki w krajach członkowskich Unii Europejskiej metodą programowania (...)

Eulalia Skawińska, Romuald I. Zalewski, Tomasz Brzęczek (2012/6, Artykuły, s. 793)

Methodology of Social Capital Research and Its Empirical Testing

Artykuł podejmuje trudny problem pomiaru kapitału społecznego, jego wzrostu i struktury. Autorzy wychodzą od wskazania znaczenia tego problemu, przedstawiają definicję kapitału społecznego oraz formułują cele badania i przyjęte hipotezy. W części teoretycznej artykułu autorzy podejmują próbę operacjonalizacji pojęcia kapitału społecznego i proponują wielowymiarową metodę jego pomiaru. Część (...)

Tomasz Gajderowicz, Gabriela Grotkowska, Leszek Wincenciak (2012/5, Artykuły, s. 577)

Premia płacowa z wykształcenia wyższego według grup zawodów

Artykuł podejmuje problem zmian premii z tytułu wykształcenia wyższego w Polsce w latach 1995 – 2009 w kontekście zmian struktury wykształcenia społeczeństwa i ogólnej sytuacji na rynku pracy. W artykule dokonano oszacowania płacy względnej osób z wyższym wykształceniem oraz premii z wykształcenia wyższego metodą selekcji Heckmana na przestrzeni lat, według wielkich grup zawodów (...)

Wiesława Przybylska-Kapuścińska (2012/4, Recenzje i omówienia, s. 529)

Michał Brzoza-Brzezina, Polska polityka pieniężna. Badania teoretyczne i empiryczne

Katarzyna Piłat (2012/3, Artykuły, s. 325)

Indeks optymalnego obszaru walutowego dla gospodarki polskiej

Teoria optymalnych obszarów walutowych stanowi istotny punkt odniesienia w analizach unii walutowych. W tym artykule, na podstawie analizy syntetycznego indeksu optymalnego obszaru walutowego, zbadano, czy Polska, na tle pozostałych krajów członkowskich Unii Europejskiej nie należących do strefy euro, jest dobrym kandydatem do pełnego uczestnictwa w Unii Gospodarczej i Walutowej (...)

Anna Gardocka-Jałowiec (2012/1, Artykuły, s. 79)

Nakłady na działalność badawczo-rozwojową a innowacyjność polskiej gospodarki

Polska stanęła, wraz z przyjęciem postanowień Strategii Lizbońskiej z roku 2000, przed zadaniem pobudzenia działalności badawczo-rozwojowej, będącej niekwestionowanym źródłem innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki. Założenia Strategii Lizbońskiej, które to miały być zrealizowane do 2010 r., okazały się być zbyt ambitnymi, nie tylko dla Polski, ale i dla większości krajów UE. Polska (...)

Jerzy Osiatyński (2011/5, Artykuły, s. 659)

Warunki gotowości Polski do wejścia do strefy euro

Zakładając, że Unii Gospodarczej i Walutowej uda się wyjść obronną ręką z obecnego kryzysu finansowego, autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, co Polska powinna zrobić jeszcze przed przystąpieniem do strefy euro, aby po przystąpieniu móc trwale zachować i umacniać swoją pozycję konkurencyjną. Trwałe zachowanie pozycji konkurencyjnej kraju w ramach wspólnego obszaru wolnego handlu wymaga (...)

Marian Gorynia, Barbara Jankowska, Maciej Pietrzykowski, Piotr Tarka, Marlena Dzikowska (2011/4, Artykuły, s. 471)

Przystąpienie Polski do strefy euro a międzynarodowa konkurencyjność i internacjonalizacja polskich przedsiębiorstw

Potencjalne przystąpienie Polski do strefy euro to problem aktualny dla Polski. Jego wagę podnoszą ujawniające się w gospodarce światowej, a szczególnie w gospodarkach krajów unijnych konsekwencje ostatniego kryzysu gospodarczego. W prezentowanym artykule autorzy przedstawiają wybrane ustalenia i wyniki badań zrealizowanych w ramach grantu badawczego MNiSW nr N N115 257136, pt.: „Wpływ (...)

Jakub Borowski, Jakub Boratyński, Adam Czerniak, Paweł Dykas, Mariusz Plich, Ryszard Rapacki, Tomasz Tokarski (2011/4, Artykuły, s. 493)

Długookresowy wpływ organizacji EURO 2012 na gospodarkę polską

W artykule przedstawiono główne kanały oddziaływania organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 na polską gospodarkę oraz ilościową ocenę wpływu tego wydarzenia w latach 2008-2020. Narzędziem zastosowanym do symulacji makroekonomicznych efektów EURO 2012 był dynamiczny model równowagi ogólnej (CGE). Najsilniejszy impuls ekonomiczny związany z organizacją ME wynika z (...)

Urszula Płowiec (2011/4, Eseje, s. 625)

Polska w Unii Europejskiej – kilka refleksji o przyszłości

Stanisław Swadźba (2011/1, Recenzje i omówienia, s. 149)

Konwergencja modeli ekonomicznych: Polska i Ukraina, praca zbiorowa pod red. Michała G. Woźniaka, Viktora I. Chuzhykova, Dmytro G. Łukjanenki

Aleksandra Parteka, Joanna Wolszczak-Derlacz (2010/3, Artykuły, s. 345)

Konwergencja płac w Unii Europejskiej (1995–2005)

W artykule przedstawiono empiryczną analizę konwergencji relatywnych wynagrodzeń brutto w grupie 20 krajów rozszerzonej UE (pięć nowych krajów członkowskich: Czechy, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry oraz kraje dawnej UE15) w latach 1995-2005. Analiza oparta jest o nowo dostępne dane, pozwalające prześledzić proces konwergencji płac różnych grup pracowników (wysoko-, średnio- i (...)

Tatiana Fic (2009/1, Artykuły, s. 49)

Cykl koniunkturalny w Polsce. Wnioski z modeli Markowa

Celem artykułu jest identyfikacja faz i punktów zwrotnych oraz ocena charakteru cyklu koniunkturalnego w Polsce w latach 1995-2005. Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem Markowowskich modeli przełącznikowych typu Hamiltona (1989). Wyniki sugerują, że w latach 1995-2005 średnia roczna stopa wzrostu PKB w okresach spowolnienia gospodarczego wynosiła ok. 2%, natomiast w okresach ożywienia (...)

Tomasz Zalega (2008/6, Artykuły, s. 747)

Gospodarstwa domowe o niepewnych dochodach a teorie konsumpcji

Konsumpcja w gospodarstwach domowych o niepewnych dochodach, widzianych w świetle tradycji i nowoczesności, ściśle teorie ekonomiczne zużycie jest przedstawiony w artykule. Empiryczne modele należące do kategorii badań zachowań konsumentów nie zostały uwzględnione. Dane empiryczne na lata 2000-2006 zostały dostarczone przez Urząd Statystyczny i opisuje zużycie w gospodarstwach domowych z (...)

Andrzej Cieślik (2008/6, Artykuły, s. 729)

Wpływ przedsiębiorstw międzynarodowych na polski handel zagraniczny

Celem artykułu jest poznanie roli międzynarodowych korporacji w fragmentaryzacji procesów produkcyjnych w Polsce pod wpływem byłego handlu obustronnego Polski z gospodarkami OECD. W analizie empirycznej jest stosowany teoretyczny model zakładający pełną specjalizację zintegrowanego pionowo koncernu. Uzyskane wyniki nie potwierdzają istnienia istotnych statystycznie zależności między liczbą (...)

Urszula Płowiec (2008/6, Artykuły, s. 707)

Ocena innowacyjności gospodarki polskiej a strategia rozwoju kraju

Jeśli Polska chce sprostać wyzwaniom globalizacji powinna wyruszyć do budowy społeczeństwa i gospodarki opartej na wiedzy.Miernik, który mierzy postępy w tej dziedzinie stanowiły przez indeks innowacyjności podsumowania. Polska jednak, wśród gospodarek UE zajmuje odległe miejsce 23. Strategia Rozwoju Polski i odnoszący się do niego Programów Operacyjnych na lata 2007-2013 podkreślają (...)

Piotr Misztal (2008/5, Artykuły, s. 607)

Niepełne przenoszenie zmian kursu waluty na ceny w handlu zagranicznym

Głównym celem artykułu jest analiza zjawiska niekompletnej replikacji różnic kursowych na ceny w handlu zagranicznym, w świetle teorii i praktyki. Zakres, w jakim różnice kursowe są odzwierciedlone w cenach na rynku docelowym towarów handlowych jest nazywany „kursem pass-through”. Niekompletne kursy przelotowe nazywa się „pricing to market”. Praktyczne zainteresowania skupiają się w (...)

Jacek Wallusch (2008/5, Artykuły, s. 577)

Ewolucja nowokeynesowskiej krzywej Phillipsa

Prezentowany artykuł przedstawia ewolucję nowokeynesowskiej krzywej Phillipsa od jej pierwotnej wersji opartej na modelu Calvo, która uzależniała inflację od wyprzedzających oczekiwań inflacyjnych oraz zmiennej popytowej, po wersję hybrydową, rozszerzającą model podstawowy o element autoregresyjny. Tematyka została podjęta ze względu na dużą popularność tej koncepcji zarówno wśród (...)

Anna Zielińska-Głębocka (2008/4, Recenzje i omówienia, s. 561)

Polska w Unii Europejskiej. Dynamika konwergencji ekonomicznej, red. Jan Jakub Michałek, Włodzimierz Siwiński, Mieczysław W. Socha

Jan Hagemejer, Jakub Michałek (2008/4, Artykuły, s. 467)

Symulacja skutków liberalizacji handlu rolnego przy użyciu modelu równowagi ogólnej

Artykuł poświęcony jest analizie potencjalnych skutków liberalizacji handlu towarami rolnymi (Doha Round of WTO) na przykładzie gospodarki Polski i kilku innych wybranych krajów (Czechy, Słowacja, Francja, Brazylia i USA). Trzy wnioski dotyczące liberalizacji handlu, złożone przez Wspólnot Europejskich, USA i G-20 (grupa krajów rozwijających się) zostały przedstawione i porównane. Symulacja (...)

Jerzy Żyżyński (2008/3, Artykuły, s. 357)

Stopa podatkowa jako konsekwencja struktury gospodarczej

Autor podejmuje kwestię wpływu stopy podatkowej na poziom dochodów i konsumpcji w gospodarce i jej wpływ na wielkość budżetu. Dowodzi, że stopa podatkowa nie wpływa na ogólną wielkość dochodów. Dowodzi, że wielkość stopy podatkowej powinna być funkcją struktury gospodarki w podziale na te dwa sektory. Następnie wykazuje, że podatek w różny stanowi obciążenie, które w przypadku (...)

Stanisław Lis (2008/3, Artykuły, s. 329)

Akcesja Polski do strefy euro – analiza krytyczna

Zasadniczym celem poznawczym artykułu jest przeprowadzenie - teoretycznej i empirycznej – krytycznej analizy funkcjonujących w polskiej literaturze ekonomicznej hipotez i poglądów odnośnie kosztów i korzyści płynących z przystąpienia Polski do strefy euro. Analiza porównawcza wykazała, że bilans wejścia Polski do Unii Gospodarczej i Walutowej powinien być – w długim czasie – korzystny (...)

Marian Gorynia, Tadeusz Kowalski (2008/1, Artykuły, s. 51)

Globalne i krajowe uwarunkowania funkcjonowania polskich przedsiębiorstw

Artykuł ma na celu określenie i ocenę kluczowych warunków zewnętrznych i wewnętrznych makr, które wpływają na rozwój polskiej gospodarki i firm, zarówno w chwili obecnej jak i w przyszłości. Pierwsza część poświęcona jest diagnozie obecnego globalnego otoczenia makroekonomicznego. Nacisk został położony na ogólnoustrojowe warunki globalizacji oraz wpływ globalizacji na stopy procentowe (...)

Andrzej Sławiński (2008/1, Artykuły, s. 33)

Znaczenie czynników ryzyka towarzyszących wchodzeniu Polski do ERM2 i do strefy euro

W pierwszej części artykułu są analizowane dwie kwestie związane z wejściem Polski do ER M2: 1) czynniki złotego umiaru po przystąpieniu Polski do UE, oraz 2) jak Narodowy Bank Polski powinien prowadzić politykę pieniężną w celu stabilizacji złotego w paśmie M2 ER. W drugiej części są analizowane główne zagrożenia związane z wejściem Polski do strefy euro. Główne ryzyko dostrzegane jest w (...)

Jerzy Hausner (2007/6, Artykuły, s. 839)

Polityka gospodarcza – wokół dylematów i sporów

Artykuł zawiera refleksje na temat polityki gospodarczej, sformułowane przez autora na podstawie doświadczeń wyniesionych z pracy na kierowniczych stanowiskach w rządzie. Na początek rozważa się problem istoty polityki gospodarczej. Możliwe jest przyjęcie dwu przeciwstawnych punktów widzenia. Po pierwsze, gospodarka może być postrzegana jako podmiot oddziaływania, będący złożonym systemem (...)

Marek Belka (2007/6, Artykuły, s. 873)

Rozszerzenie europejskiej unii walutowej a perspektywy rozwoju gospodarczego Polski

Polska dysponuje istotnymi przewagami konkurencyjnymi wynikającymi z relatywnie niższych kosztów wytwarzania. Ale wszyscy doskonale wiemy, że ta przewaga kosztowa topnieje. Między innymi w wyniku konfrontacji z kontrahentami spoza Unii Europejskiej, z krajów, które rozwijają się jeszcze dynamiczniej niż my. Zjawisko to jest poniekąd nieuchronne. Ponadto Polska przewaga kosztowa topnieje (...)

Wacław Wilczyński (2007/6, Artykuły, s. 755)

Dylematy polityki ustrojowej po 18 latach polskiej transformacji

Przełom roku 1989 otworzył Polsce drogę do demokracji i do gospodarki rynkowej. Spory o kształt ustroju gospodarczego okazały się jednak długotrwałe. Pryncypia neoliberalne starły się z koncepcjami socjaldemokratycznymi. Zrozumiałe, po ponad 40 latach totalitaryzmu nadzieje na natychmiastową poprawę sprzyjały postawom roszczeniowym a nie poszukiwaniu optymalnego ustroju gospodarczego. Po (...)

Zdzisław Sadowski (2007/6, Artykuły, s. 757)

Od sporu o transformację do strategii rozwoju

Ocena dorobku polskiej transformacji okazała się przedmiotem wysoce kontrowersyjnym. Przez szereg lat wydawało się, że transformacja przyniosła wielki sukces, wprowadzając szybko ustrój liberalno - demokratyczny wraz z systemem gospodarki rynkowej. Ostatnio zostało to jednak zakwestionowane pod hasłami walki z liberalizmem i tworzenia państwa solidarności społecznej. Jednocześnie (...)

Tadeusz Kowalik (2007/6, Artykuły, s. 781)

Polska transformacja a nurty liberalne

Sukcesom transformacji w Polsce towarzyszą zjawiska negatywne. Wystąpiły one z większą intensywnością niż w innych krajach regionu. W perspektywie ekonomii porównawczej, współczesny polski ład społeczno-ekonomiczny cechują następujące zjawiska: 1) masowe i długotrwałe bezrobocie; 2) niska stopa zatrudnienia; 3) duży zakres ubóstwa; 4) wysoka liczba bezdomnych oraz niedożywionych dzieci; 5 (...)

Grzegorz W. Kołodko (2007/6, Artykuły, s. 799)

Sukces na dwie trzecie. Polska transformacja ustrojowa i lekcje na przyszłość

Posocjalistyczną transformację ustrojową postrzegać należy na tle procesu globalizacji, a postęp w sferze zmian ustrojowych oceniany musi być poprzez ich wpływ na zdolności rozwojowe gospodarki. W Polsce podczas osiemnastu lat przekształceń odnotowano największy wzrost PKB spośród wszystkich krajów transformacji. Przy jej ocenie wszakże ważna jest nie tylko poprawa konkurencyjności i (...)

Leszek Zienkowski (2007/6, Artykuły, s. 861)

Determinanty i perspektywy wzrostu gospodarczego w nadchodzących latach

W artykule zaprezentowane są na wstępie wyniki porównawczych analiz międzynarodowych dotyczących uwarunkowań dla trwałej i wysokiej dynamiki wzrostu gospodarczego wraz z wskazaniem miejsca (odległego) gospodarki polskiej wśród porównywanych krajów. W dalszej części przedstawione są poglądy autora dotyczące podstaw obecnego wysokiego tempa wzrostu w Polsce oraz perspektyw rozwojowych w (...)

Eugeniusz Kwiatkowski, Tomasz Tokarski (2007/4, Artykuły, s. 439)

Bezrobocie regionalne w Polsce w latach 1995–2005

Celem artykułu jest przedstawienie opisu i analizy statystycznej regionalnego zróżnicowania bezrobocia w Polsce w latach 1995-2005. Dane źródłowe zaczerpnięto z BAEL. Autorzy analizują wpływ zarówno sektorowych struktur zatrudnienia, jak również wartości dodanej na regionalną stopę bezrobocia. Ponadto podjęto próbę wyjaśnienia wpływu dynamiki PKB regionu na zmiany stóp bezrobocia (...)

Michał Brzoza-Brzezina, Jacek Socha (2007/4, Artykuły, s. 491)

Sztywność nominalnych wynagrodzeń oraz jej wpływ na politykę pieniężną

Aby przetestować hipotezę sztywność płac nominalnych w dół w Polsce, wykorzystaliśmy dane z sondażu średnich i dużych przedsiębiorstw. Odkryliśmy względnie słabe wsparcie zniżkowej sztywności płac podczas analizy średniej całkowitej kompensacji w przedsiębiorstwie. Jednakże, ponieważ ten wynik może mieć wpływ na rotację pracy, proponujemy metodę eliminacji jego oddziaływania. Okazuje się (...)

Michał Gradzewicz, Jan Hagemejer (2007/4, Artykuły, s. 515)

Marże monopolistyczne i przychody skali w gospodarce polskiej

Ten artykuł szacuje przychody skali i marże monopolistycznych na dużej próbie polskich przedsiębiorstw w sektorze produkcji i usług w okresie 1996-2004. Metodologia oparta na zmiennych instrumentalnych umożliwia wspólne oszacowanie zarówno elastyczności, jak i skali, podczas gdy niedostrzeżone zmiany produktywności w branżach specyficznych dla firm są pod kontrolą. Wyniki pokazują znaczące (...)